Warunki pracy

Ustalanie warunków pracy i płacy pracowników

Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków, dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. W szczególności pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości.

Wynagrodzenie obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie. Pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku. Równe traktowanie nie oznacza jednakowego, gdyż mogą występować zróżnicowania, np. ze względu na wiek, niepełnosprawność, zatem zasada ta nie wyklucza dyferencjacji praw i obowiązków pracowniczych. Do naruszenia równego traktowania i zasady niedyskryminacji dochodzi tylko w wypadku, gdy różnicowanie sytuacji wynika wyłącznie z zastosowania niedozwolonego kryterium. Dlatego też pracodawca ustalając siatkę płac powinien określać świadczenia dla grup pracowniczych a nie dla poszczególnych osób. Wprowadzenie istotnych różnic w wynagrodzeniach osób wykonujących jednakową pracę będzie mogło być podstawą zarzutu dyskryminacji. Niewielkie różnice w wynagrodzeniach nie są dyskryminacją.

Ustalając siatkę płac pracodawca może uwzględniać:

  1. rodzaj pracy – przykładowo pracownik rolny i kierowca mogą mieć inne stawki wynagrodzeniowe,
  2. kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu pracy – pracownik lepiej wykształcony, lub posiadający większe doświadczenie, może zarabiać więcej,
  3. ilość pracy – praca co do zasady jest niewymierna, ale można zmierzyć chociażby jej efekty – pracownik, który pracuje więcej może otrzymywać wyższe wynagrodzenie,
  4. jakość świadczonej pracy – pracownik, który poprawnie wykonuje swoje obowiązki może zarabiać więcej niż osoba, która popełnia błędy,
  5. staż pracy – pracodawca może wprowadzić takie świadczenia jak np. dodatek stażowy lub nagrody jubileuszowe.