Zarządzanie substancjami odżywczymi

Źródła pochodzenia nawozów

Nawozy powinny spełniać wymagania dotyczące m.in. ich składu i dopuszczalnego poziomu zanieczyszczeń. Wprowadzanie nawozów do obrotu handlowego i obrót nimi regulują odpowiednie przepisy, czyli Ustawa o nawożeniu.

Spełnienie przez producenta lub dystrybutora zawartych tam wymagań dotyczących uzyskania pozwolenia MRiRW, gwarantuje nabywcy nawozu uzyskanie wiarygodnych informacji o jego składzie i zasadach stosowania oraz przechowywania. Wiarygodny sprzedawca dostarczy nabywcy tylko produkt spełniający te warunki. Informacje o nawozach dopuszczonych do obrotu znajdują się na stronie internetowej MRiRW.

Nawozy organiczne odzwierzęce mogą być sprzedawane do bezpośredniego rolniczego wykorzystania wyłącznie na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej. Umowę strony przechowują co najmniej przez 8 lat od dnia jej zawarcia. Umowa ta może być podstawą do dochodzenia odszkodowań w przypadku produktu niespełniającego deklarowanych wymagań.

Posiadanie dokumentów zakupu nawozów może być kontrolowane przez inspektorów PIORiN w przypadku integrowanej produkcji lub ARMiR i WIOŚ w odniesieniu do podmiotów stosujących nawożenie na terenach OSN.

Dokumenty zakupu nawozów poświadczają źródło ich pozyskania i są jednocześnie potwierdzeniem rodzaju nawozów zastosowanych w gospodarstwie. Dokument zakupu może być podstawą do dochodzenia odszkodowań w przypadku produktu niespełniającego deklarowanych wymagań.

Nawozy mineralne i organiczne zawierają oprócz składników pokarmowych także zanieczyszczenia. Standardowe zawartości głównych składników w najczęściej stosowanych nawozach mineralnych jedno- i wieloskładnikowych są dostępne w literaturze. Pełny skład powinna zawierać instrukcja stosowania i przechowywania nawozu, która powinna być przytwierdzona do opakowania nawozu lub dostarczona przez sprzedawcę dla nawozów sprzedawanych luzem. Zawartość składników pokarmowych (N, P, K, Ca, Mg, Na, S) może być podana w formie czystego składnika lub w formie tlenkowej. Standardowy skład nawozów organicznych dostępny jest w literaturze i są to wartości uwzględniające przeciętne warunki powstawania takich nawozów. Inną metodą oszacowania składu nawozów organicznych, a także wielkości ich produkcji w gospodarstwie, jest wykorzystanie opracowanego przez IUNG modelu, który jest dostępny on-line w postaci kalkulatora internetowego lub w komputerowych programach doradztwa nawozowego. Jednak każda partia nawozów organicznych może różnić się składem w zależności od warunków wytworzenia i przechowywania. Profesjonalny, sprawdzony i posiadający uprawnienia dostawca powinien dostarczyć wyniki analiz chemicznych dotyczące składu nawozów organicznych. Badanie takie można również zlecić samodzielnie w stacji chemiczno-rolniczej. Umożliwi to dokładne ustalenie składu i zastosowanie właściwej dawki nawozu oraz uniknięcie wprowadzenia do gleby niepożądanych zanieczyszczeń biologicznych i mineralnych.

W przypadku nieznanego wcześniej lub przypadkowego dostawcy nie mamy pewności, co do rzeczywistej zawartości składników pokarmowych. Szczególnie ważne jest wyeliminowanie ryzyka wprowadzenia do gleby zanieczyszczeń organicznych stwarzających zagrożenie epidemiologiczne i zanieczyszczeń chemicznych np. metali ciężkich. Pozbawienie gleby takich zanieczyszczeń jest procesem długotrwałym i kosztownym, o ile możliwym do wykonania. Nawozy mineralne należy kupować zatem tylko od zaufanych dostawców.