Ochrona roślin

Zwalczanie agrofagów

Podstawowym warunkiem zastosowania preparatów chemicznych jest brak możliwości wykorzystania innych metod ochrony i stwierdzenie liczebności patogenów przekraczających próg ekonomicznej szkodliwości.

Aby ograniczyć liczbę zabiegów i ilość stosowanych środków do niezbędnego minimum, należy prawidłowo dobrać środek ochrony oraz jego dawkę, zaplanować termin zabiegu i dostosować technikę wykonania do panujących warunków pogodowych. Należy tak dobrać preparaty, aby ich zastosowanie miało możliwie niski wpływ na organizmy niebędące celem zwalczania, w szczególności na owady zapylające i naturalnych wrogów organizmów szkodliwych. Aby przeciwdziałać powstawaniu odporności agrofagów na środki ochrony roślin należy stosować preparaty o odmiennych mechanizmach działania.

Do zabiegów chemicznych wybierajmy środki przeznaczone do zwalczania konkretnego agrofaga na danej uprawie. Środki należy stosować w odpowiedniej fazie rozwoju rośliny i obiektu zwalczanego, aby ich działanie było optymalne.

Staranne zaplanowanie i przygotowanie zabiegu, to wyższa skuteczność przy niższych kosztach ochrony, a także mniejsze zagrożenie dla środowiska i operatora. Składają się na nie: aktualne rozpoznanie potrzeby i warunków wykonania zabiegu oraz planowanie długofalowe, podejmowane z dużym wyprzedzeniem. Szczegóły pod adresem:

PODSTAWOWE-ZASADY-STOSOWANIA-SOR-1.pdf (akademiapsor.pl)

Ostateczny dobór środka ochrony roślin musi być przeprowadzony racjonalnie, w oparciu o:

  • rozpoznanie gatunku i wrażliwej fazy rozwojowej agrofagów,
  • ocenę skuteczności działania środka na agrofagi z uwzględnieniem progu ich ekonomicznej szkodliwości,
  • roślinę uprawną,
  • posiadany sprzęt agrotechniczny,
  • okres wegetacji, porę roku, warunki pogodowe,
  • okres od zastosowania środka do chwili, gdy na teren chroniony mogą wejść ludzie oraz zostać wprowadzone zwierzęta (okres prewencji),
  • okres prewencji dla pszczół (okres zapobiegający zatruciu),
  • okres od ostatniego zastosowania środka do dnia zbioru rośliny uprawnej (okres karencji oraz okres karencji dla pasz),
  • toksyczność środka dla człowieka, zwierząt i środowiska.

Planowanie długofalowe pozwala na poprawę organizacji pracy (szkolenie dla operatorów, przygotowanie opryskiwacza gwarantujące mniejsze ryzyko skażenia środowiska i większe bezpieczeństwo dla ludzi) oraz bezpieczeństwa dla środowiska (określenie obszarów wrażliwych na skażenia, w tym siedliska fauny pożytecznej, utrzymanie zadrzewień i zakrzewień osłaniających obszary wrażliwe, wyznaczenie stref ochronnych dla nich oraz ochronę śródpolnych studni i studzienek melioracyjnych).

Stosowanie środków ochrony roślin musi być działaniem w pełni świadomym, gdy nie ma dostępnych innych metod ochrony roślin uprawnych przed agrofagami.

Należy bezwzględnie stosować tylko środki dopuszczone do obrotu i stosowania decyzją Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz po szczegółowym zapoznaniu się z instrukcją stosowania środka. Skuteczność ochrony chemicznej zależy od wielu czynników i nie jest gwarantowana w każdej sytuacji. Dlatego niezbędna jest każdorazowa lustracja plantacji ochronionej, określająca efektywność wykonanego zabiegu. To pozwoli na trafne planowanie dalszych działań uprawowych. Szczególnie ważne dla rolnika jest monitorowanie obecności agrofagów nie reagujących na zastosowane środki chemiczne, gdyż może to świadczyć o błędach lub pojawianiu się wśród nich zjawiska odporności. Zgodnie z wymogami prawnymi (Rozporządzenie WE 1107/2009) profesjonalni użytkownicy środków ochrony roślin prowadzą i przechowują przez co najmniej trzy lata dokumentację dotycząca stosowanych przez nich środków ochrony roślin, zawierającą nazwę środka ochrony roślin, czas zastosowania i zastosowaną dawkę, obszar i uprawy, na których zastosowano środek ochrony roślin. Warto notować zaobserwowane przypadki obniżonej skuteczności działania ochrony chemicznej, aby możliwie szybko identyfikować ich przyczyny i możliwe zagrożenia.

Zasady kalibrowania i dbałości o stan techniczny opryskiwaczy polowych i sadowniczych zostały przedstawione w lekcjach obszaru 9. Rolnicze środki chemiczne i zarządzanie odpadami.