Produkcja zwierzęca

Monitorowanie zużycia antybiotyków

W związku z potrzebą kontroli zużycia antybiotyków w produkcji zwierzęcej, w 2009 r. Europejska Agencja Leków (EMA) zainaugurowała program monitorowania obrotu lekami weterynaryjnymi. Polska włączyła się do niego w 2011 r. i rokrocznie przekazuje do EMA aktualne informacje dotyczące sumy sprzedaży tych leków na terenie naszego kraju.

Dane te jednak nie przedstawiają poziomu zużycia antybiotyków w trakcie cyklu produkcyjnego zwierząt w konkretnej hodowli, czy chowie, ani średniego ich zużycia dla danego gatunku. W Polsce bowiem jak dotąd brak rozwiązań ustawodawczych i praktycznych w tym zakresie. Rozwiązanie takie ma natomiast w swojej ofercie Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP”. Jest to program do monitoringu zużycia antybiotyków w gospodarstwie, opracowany przez jednego z członków Stowarzyszenia, firmę OSI Food Solutions Polska. Powstał on z myślą o hodowcach utrzymujących bydło bez względu na wiek oddawanych do uboju zwierząt i polega na ewidencji stosowanych w terapii antybiotyków. Służy temu następujący formularz:

Lista kontrolna zużycia antybiotyków

Data (okres leczenia)Kategoria  bydła (krowa, byk, jałówka, cielak)Antybiotyk (nazwa preparatu)Ilość lub dawkowanie przez cały okres leczeniaRozpoznanie (nazwa choroby)Okres karencjiCzy wykonano antybiogram TAK/NIE
 … … … … … … …

Zarejestrowane przez hodowcę dane pozwalają na jakościowe i ilościowe oszacowanie zużycia antybiotyków w gospodarstwie, a także śledzenie dynamiki ich stosowania w określonym przedziale czasu. Umożliwiają one również porównanie tego zużycia ze średnimi pochodzącymi od innych hodowców o podobnym profilu produkcji oraz ze średnimi danymi uzyskanymi od wszystkich hodowców biorących udział w programie.

Dzięki takiemu monitoringowi hodowca zyskuje możliwość analizy okresów występowania ryzyka zachorowania poszczególnych kategorii wiekowych bydła oraz oceny skuteczności stosowania antybiotyków w poszczególnych kategoriach wiekowych zwierząt. To narzędzie przydatne jako wskazówka dotycząca zaleceń terapeutycznych w przyszłości, a także podstawa do tworzenia skutecznej strategii redukcji antybiotyków w hodowli.