Ochrona roślin

Środki ochrony indywidualnej i zdarzenia awaryjne

Każda osoba mająca kontakt ze środkami ochrony roślin powinna używać odpowiedni sprzęt ochrony indywidualnej, aby chronić przed zanieczyszczeniem siebie oraz inne osoby i miejsca, na które zanieczyszczenie może zostać przeniesione.

Wybór środków ochrony indywidualnej zależy przede wszystkim od warunków pracy i toksyczności aplikowanych preparatów. Szczegóły dotyczące środków ochrony osobistej pod adresem: Srodki-ochrony-osobistej-broszura.pdf (akademiapsor.pl). W celu skutecznej ochrony przed działaniem preparatów chemicznych zaleca się użycie co najmniej kombinezonu ochronnego kategorii III, który zabezpieczy użytkownika przed działaniem ciekłych aerozoli wodnych (typ 4), aktywnych składników w formie cząstek stałych (typ 5) i zapewni ograniczoną ochronę przed rozpyloną cieczą (typ 6). Narażenie na kontakt ze skoncentrowanymi preparatami, adjuwantami i innymi produktami stosowanymi w ochronie roślin jest szczególnie wysokie podczas przygotowywania cieczy użytkowej, a także podczas opróżniania lub awarii opryskiwacza lub zaprawiarki. Największe zagrożenie kontaktem ze stężonym środkiem ochrony roślin ma miejsce przy sporządzaniu cieczy roboczej, natomiast najdłuższy czas kontaktu z samą cieczą roboczą, także w formie mgły, zagraża rolnikowi w trakcie wykonywania zabiegu. W tym wypadku efektywne ograniczenie jego narażenia można uzyskać stosując bądź samobieżny sprzęt do zabiegów, bądź też ciągnik wyposażony w szczelną kabinę i filtry powietrza, który agregujemy z opryskiwaczem.

Podczas przygotowywania cieczy roboczej zaleca się użycie:

  • nienasiąkliwych butów ochronnych z gumy, winylu lub neoprenu; nogawki kombinezonu powinny być założone na buty w taki sposób, aby uniemożliwić spływanie cieczy do wnętrza butów,
  • kombinezonu ochronnego typ III, kategoria 4, 5, 6,
  • nitrylowych rękawic flokowanych, przy czym rękawy kombinezonu powinny być założone na rękawice w taki sposób, aby uniemożliwić spływanie cieczy do wnętrza rękawic,
  • maski lub półmaski co najmniej P2/A2
  • okularów ochronnych lub ekranu ochronnego
  • nakrycia głowy w postaci kaptura kombinezonu lub czapki z daszkiem

Zaleca się także użycie nieprzemakalnego fartucha przedniego.

W trakcie wykonywania zabiegów środki ochrony indywidualnej zależne są od stopnia zabezpieczenia kabiny operatora – gdy bez kabiny, potrzebne jest pełne zabezpieczenie wraz z ochroną głowy i maską całotwarzową.

Podczas prac w uprawach niskich zaleca się użycie:

  • butów ochronnych z litej gumy, nogawki kombinezonu powinny być założone na but w taki sposób, aby uniemożliwić spływanie cieczy do wnętrza butów,
  • kombinezonu,
  • rękawic, rękawy kombinezonu powinny być założone na rękawice w taki sposób, aby uniemożliwić spływanie cieczy do wnętrza rękawic.

Podczas prac w uprawach wysokich zaleca się użycie dodatkowo:

  • ubrania wodoszczelnego,
  • półmaski,
  • okularów ochronnych lub ekranu ochronnego,
  • nakrycia głowy typu kaptur.

Podczas zaprawiania oraz wysiewania zaprawianego ziarna zaleca się użycie:

  • butów ochronnych,
  • kombinezonu,
  • rękawic,
  • półmaski,
  • okularów ochronnych lub ekranu ochronnego,
  • nakrycia głowy typu kaptur.

Jakie elementy odzieży ochronnej są niezbędne na poszczególnych etapach pracy ze środkiem ochrony roślin? Gdzie szukać informacji o obowiązkowej ochronie? Jak postępować, gdy środek nam się rozleje albo wylejemy go na siebie? O tym mówi poniższy film: https://youtu.be/LhFgIKzy0Aw

Wyciek lub rozsypanie może zdarzyć się w miejscu przechowywania środka, rozlanie może nastąpić również podczas napełniania opryskiwacza lub w czasie opryskiwania. We właściwym postępowaniu pomoże treść etykiety środka ochrony roślin. Stosując właściwe procedury można zapobiec negatywnym skutkom takich zdarzeń, wykonując następujące czynności:

  • należy uniemożliwić dostęp ludziom lub zwierzętom do miejsca zdarzenia,
  • należy samemu chronić się od skażenia, ubrać odzież ochronną, zachowując szczególną ostrożność w przypadku, gdy mamy do czynienia ze środkami skoncentrowanymi,
  • należy zabezpieczyć miejsce rozlania,
  • należy powiadomić oficjalne władze jeżeli rozlanie nastąpiło w miejscu publicznym lub może doprowadzić do skażenia środowiska,
  • należy w odpowiedni sposób usunąć cały skażony materiał (np. glebę).

W przypadku wycieku środka ochrony roślin należy jak najszybciej:

  • ograniczyć wyciek,
  • ograniczyć obszar skażenia wyciekiem poprzez ograniczenie krawędzi rozlanej substancji materiałem, który łatwo pochłania płyny,
  • nasypać na rozlaną substancję materiał pochłaniający np. piasek lub wermikulit, celem wchłonięcia wycieku. Stosowania do tego celu trocin może stanowić zagrożenie pożarowe,
  • materiał wraz z pochłoniętą substancją należy zebrać do szczelnego pojemnika,
  • zebrany materiał należy traktować jako odpad niebezpieczny, zanieczyszczony środkiem ochrony roślin.

W przypadku wysypania się środka ochrony roślin w formie pyłu, proszku lub granulatu należy jak najszybciej:

  • ograniczyć dalsze wysypywanie się substancji,
  • preparat w formie granulatu należy zebrać szczotką i szufelką z miejsca wysypania,
  • preparat w formie pyłu / proszku posypać sorbentem np. piaskiem, który zmniejszy wzbijany pył substancji podczas zmiatania jej szczotką z powierzchni,
  • sorbent wraz z pochłoniętą substancją zebrać do szczelnego pojemnika,
  • zebrany materiał należy traktować jako odpad niebezpieczny, zanieczyszczony środkiem ochrony roślin.

Jeżeli rozlanie nastąpiło na terenie nieutwardzonym, gdzie środek skoncentrowany lub ciecz użytkowa mogła wsiąknąć, zaleca się zebranie wierzchniej warstwy ziemi, ok. 5-10 cm, i potraktowanie jej jak materiału niebezpiecznego, z którym należy postępować zgodnie z instrukcją zamieszczoną na etykiecie, a przy jej braku przekazać do utylizacji jako odpad niebezpieczny.