Celem tworzenia stref buforowych jest ochrona jakości wód i innych obszarów wrażliwych. Na jakość zasobów wodnych wpływają zanieczyszczenia z różnych źródeł, w tym także zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych, w szczególności azotany i środki ochrony roślin.
Dlatego jednym z działań służących ochronie jakości wody jest zakaz stosowania nawozów naturalnych i mineralnych, a także środków ochrony roślin, na gruntach rolnych w odległościach regulowanych przepisami prawa od brzegu cieków i zbiorników wodnych.
Ochrona wszystkich obszarów wrażliwych (zbiorników i cieków wodnych, pasiek, czy dróg publicznych) wymaga stosowania środków ochrony roślin z zachowaniem odpowiedniej odległości od nich. Bezpieczna odległość, zwana strefą buforową, wyznaczana jest dla każdej substancji czynnej w toku oceny ryzyka środowiskowego podczas rejestracji środka ochrony. Strefa buforowa, to powierzchnia o zdefiniowanej szerokości oddzielająca miejsce stosowania środka ochrony roślin od obszarów wrażliwych. W obszarach wrażliwych i przylegających do nich strefach buforowych stosowanie środków ochrony roślin jest zabronione.
Szczegółowo strefy buforowe opisuje Rozporządzenie MRiRW z dnia 31.05.2014, w sprawie warunków stosowania środków ochrony roślin (Dz.U. 2014, poz. 516): https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20140000516 słowami:
„§ 2. 1. Środki ochrony roślin, z zastrzeżeniem § 5, stosuje się na terenie otwartym przy użyciu:
- sprzętu naziemnego w odległości co najmniej 20 m od pasiek,
- opryskiwaczy ciągnikowych i samobieżnych polowych lub sadowniczych w odległości co najmniej 3 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, z wyłączeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg gminnych oraz powiatowych,
- opryskiwaczy ciągnikowych i samobieżnych sadowniczych w odległości co najmniej 3 m od zbiorników i cieków wodnych oraz terenów nieużytkowanych rolniczo, innych niż będących celem zabiegu z zastosowaniem środków ochrony roślin,
- opryskiwaczy ciągnikowych i samobieżnych polowych w odległości co najmniej 1 m od zbiorników i cieków wodnych oraz terenów nieużytkowanych rolniczo, innych niż będących celem zabiegu z zastosowaniem środków ochrony roślin.
§ 5. Środki ochrony roślin, dla których zostało wydane zezwolenie na wprowadzanie do obrotu przed dniem 14 czerwca 2011 r. i których etykieta nie określa minimalnej odległości, w jakiej można je stosować od zbiorników i cieków wodnych, mogą być stosowane na terenie otwartym przy użyciu opryskiwaczy ciągnikowych i samobieżnych polowych lub sadowniczych, jeżeli miejsce ich stosowania jest oddalone o co najmniej 20 m od zbiorników i cieków wodnych.„
W etykietach środków ochrony roślin określone są specyficzne dla danego środka minimalne odległości stosowania od cieków, źródeł i zbiorników wodnych.
Strefy buforowe mogą obejmować również 10m pasy z nadbrzeżną roślinnością występujące wzdłuż cieku wodnego. Na strefach buforowych nie może być prowadzona produkcja polowa, możliwy jest wypas i koszenie, pod warunkiem, że strefę będzie można odróżnić od przyległych użytków rolnych. W etykietach środków ochrony roślin określone są minimalne odległości ich stosowania od cieków, źródeł i zbiorników wodnych.
Strefy buforowe obejmujące m.in. strefy buforowe o szerokości nie mniejszej niż 1 m, usytuowane na, lub przylegające do gruntu ornego, w taki sposób, że ich dłuższe krawędzie są równoległe do krawędzi cieku wodnego, zaliczane są do obszarów proekologicznych.
Sposoby ograniczania znosu cieczy roboczej są szczególnie ważne w zabiegach sadowniczych, co zostało opisane na stronie: Zapobieganie znoszeniu – poradnik
Można także poprawić bezpieczeństwo swojego opryskiwacza kierując się wskazaniami aplikacji: EOS v0.1 (topps-eos.org).