BHP

Okresowe badania medycyny pracy

Obowiązki pracowników związane z badaniami lekarskimi potwierdzającymi ich zdolność do pracy wynikają z przepisów prawa pracy zapisanych w Art. 201, 211 i 229 Kodeksu Pracy (Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jednolity, Dz.U. z 2016 poz. 1666).

Pracownicy zobowiązani są do poddawania się wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim, przeprowadzanym w poradni medycyny pracy, na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. W skierowaniu pracodawca określa źródła i rodzaje zagrożeń wynikających z ze specyfiki pracy oraz stanowiska i warunków pracy. Na podstawie skierowania pracownik poradni medycyny pracy kieruje pracownika do określonych specjalistycznych gabinetów medycyny pracy. Lekarze specjaliści medycyny pracy na podstawie badań stwierdzają brak lub istnienie przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku i w warunkach opisanego w skierowaniu narażenia pracownika.

Wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy oraz pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Badania okresowe i kontrolne przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości – z zachowaniem prawa do przysługujących mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych. Badania okresowe i kontrolne przeprowadzane są na koszt pracodawcy.

Od 16 grudnia 2020 r. na podstawie art. 12a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.1842) zawieszeniu podlegają obowiązki wykonywania badań okresowych pracowników (art. 229 § 2 zdanie pierwsze k.p.), wydawania przez pracodawcę skierowania na lekarskie badania okresowe (art. 229 § 4a k.p.) oraz wykonywania okresowych badań lekarskich:

  • po zaprzestaniu pracy w kontakcie z substancjami i czynnikami rakotwórczymi lub pyłami zwłókniającymi;
  • po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami (art. 229 § 5 k.p.).

Po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii albo po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonanie zawieszonych obowiązków i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 180 dni od dnia odwołania danego stanu.

Orzeczenia lekarskie wydane w ramach okresowych badań lekarskich, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 180 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii.