Bioróżnorodność

Odtwarzanie byłych i tworzenie nowych miejsc lęgowych/bytowych dla ptaków, małych ssaków, gadów, płazów, owadów i innych bezkręgowców

Siedliska nieużytkowane jako grunty orne w środowisku rolniczym stanowić mogą ostoje bioróżnorodności oraz siedliska dla organizmów pożytecznych, regulujących liczebność szkodników upraw.

Siedliska dla organizmów pożytecznych są to miejsca, gdzie znajdują one dużo pokarmu oraz mają dobre warunki zimowania – czyli z reguły na terenach nieuprawianych, miedzach, pasach zadrzewień, czy w kępach krzewów. Największe znaczenie w ograniczaniu liczebności szkodników mają gatunki pożytecznych drapieżców. Należą do nich głównie gatunki owadów: biedronki, złotooki, drapieżne muchówki, dziubałkowate i skorki, pasożytnicze błonkówki z rodzin gąsienicznikowatych, męczelkowatych i bleskotkowatych i wiele innych. Należy pamiętać także o naturalnych zapylaczach, a wśród nich o trzmielach, trzmielakach, pszczelinkach i dzikich pszczołach samotnicach, do których należy m.in. bardzo przydatna dla upraw sadowniczych murarka ogrodowa. W sumie jest to prawie 470 gatunków owadów pszczołowatych. Likwidacja siedlisk tych organizmów przyczynia się do ich wyginięcia na terenach użytkowanych rolniczo. Z tego względu decydując się na likwidację potencjalnych siedlisk organizmów pożytecznych powinno się wyłączyć z intensywnego użytkowania rolniczego inne fragmenty terenu, należące do gospodarstwa, gdzie siedliska te mogą zostać odtworzone.

Tworzenie nowych miejsc bytowania dla zwierząt w krajobrazie rolniczym jest konieczne, aby zachować różnorodność biologiczną. Położenie takich miejsc powinno być dostosowanie do sieci terenów i korytarzy ekologicznych istniejącej w danym regionie i być dostosowane do rodzaju organizmów, które mają podlegać ochronie. Siedliska dla ptaków, małych ssaków, gadów, płazów, owadów i innych bezkręgowców mogą stanowić zarośla śródpolne, pojedyncze stare drzewa, a także zbiorniki i cieki wodne, rowy melioracyjne, przydroża. Mogą być to także powierzchnie nieobsiane wewnątrz łanu rośliny uprawnej (tzw. „okna dla skowronków”), zwały zwykłej ziemi – dla pszczół samotnic lub kupy kamieni – dla gadów, czy nawet pasy wyskibionej gleby – środowisko rozwoju chrząszczy biegaczowatych. Siedliskiem cennym pod względem przyrodniczym dla wielu grup zwierząt mogą być także ekstensywnie użytkowane łąki. Zbiorowiska łąkowe są cenne ze względu na występowanie rzadkich i chronionych gatunków roślin, ale także jako siedlisko dla różnych grup zwierząt. Pozostawienie lub tworzenie w krajobrazie rolniczym terenów łąk użytkowanych tradycyjnie związane jest ze zwiększeniem ogólnej bioróżnorodności na obszarach rolniczych. Łąki cenne przyrodniczo, czyli należące do siedlisk chronionych w sieci Natura 2000 lub będące miejscem występowania ptaków wymienionych w dyrektywnie siedliskowej, objęte są systemem dopłat w ramach pakietów programu rolnośrodowiskowego.