Stabilność finansowa

Dokumentacja pól, upraw i prowadzonych na nich zabiegów

Warunkiem podejmowania trafnych decyzji w działalności gospodarczej jest dostęp do właściwych i aktualnych informacji. System zbierania informacji w gospodarstwie zależy od jego wielkości i od przygotowania zawodowego producenta.

W gospodarstwach małych nie prowadzi się z reguły systematycznych zapisów informacyjnych i rolnicy polegają w tym względzie na pamięci, często zawodnej. W gospodarstwach większych stosowane są sformalizowane zapisy informacyjne. Minimalna dokumentacja, potrzebna do właściwego zarządzania gospodarstwem obejmuje (wg Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej):

  • aktualną mapę glebowo-rolniczą i mapy (szkice) odczynu gleb i zawartości podstawowych składników pokarmowych,
  • karty pól i informacje o obrocie stada zwierząt i ich wydajności jednostkowej,
  • ewidencję wpływów i wydatków,
  • rejestrację udziału kapitału własnego oraz pochodzącego z kredytów.

W celu efektywniejszej uprawy i lepszego monitorowania produkcji roślinnej należy prowadzić dokumentację pól, upraw i prowadzonych na nich zabiegów. Zakres wymaganej dokumentacji pól, upraw i prowadzonych na nich zabiegów zależy od przyjmowanych i wdrażanych standardów prowadzonej produkcji roślinnej; regulacje dotyczą gospodarstw prowadzących zintegrowaną produkcję rolniczą, uprawy ekologiczne, mogą być też związane z wykorzystywaniem zasad Dobrej Praktyki Rolniczej, produkcji zgodnej z zasadami HACCP i / lub certyfikacji w ramach systemów jakości i stopnia zrównoważenia. Niekiedy wymagana jest dodatkowa dokumentacja pól, upraw i prowadzonych na nich zabiegów przez odbiorców płodów rolnych. Dodatkowo, zgodnie z przepisami prawa, działania związane ze stosowaniem środków ochrony roślin należy dokumentować w określony sposób (ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (Dz.U. poz. 455), art. 35, ust. 3 oraz art. 67 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 (Dz.U. L 309 z 24.11.2009). Powyższa regulacja wymusza prowadzenie ewidencji zabiegów ochrony roślin. W dokumentacji  wynikającej ze stosowania środków ochrony roślin  powinny znaleźć się takie informacje, jak: nazwa uprawianej rośliny, odmiana, powierzchnia pola, na którym wykonano zabieg, termin jego przeprowadzenia, nazwa środka, zastosowana dawka, przyczyna stosowania środka (jaką chorobę, chwast lub szkodnika zwalczano, progi szkodliwości, rozmiar występowania zwalczanego agrofaga), użyty sprzęt i typ rozpylaczy oraz ilość cieczy użytkowej zastosowaną na hektar itp.

Jednym z elementów dokumentacji pól, upraw i prowadzonych na nich zabiegów, jest karta pola stanowiąca tabelaryczny i uproszczony sposób zapisu procesu produkcji. Służy ona do kontroli przeprowadzonych prac i jej zawartość zależy od rodzaju prowadzonej produkcji. Karta pola powinna być elementem ułatwiającym zarządzanie procesem produkcji i umożliwiać sprawną analizę na potrzeby jego udoskonalenia. Zazwyczaj karta pola powinna zawierać następujące informacje: data wykonania czynności, numer działki ewidencyjnej, powierzchnia działki rolnej (ha), rodzaj użytkowania (roślina uprawna w plonie głównym / roślina w poplonie), rodzaj wykonywanej czynności, nazwa nawozu, ilość nawozów (t/ha), uwagi. Ponieważ zakres dokumentacji, którą powinien prowadzić rolnik, stale się powiększa dostępne są oprogramowania usprawniające proces jej prowadzenia większym gospodarstwom, o bardziej złożonej strukturze upraw lub specyficznych wymaganiach bezpieczeństwa żywności.

Można także skorzystać z kompletnych, gotowych systemów zarzadzania gospodarstwem odpowiednio do jego kierunku, udostępnianych przez organizacje lub firmy zaangażowane w zrównoważenie produkcji rolniczej.