Zalecenia dotyczące postępowania z opakowaniami po nawozach mineralnych, adiuwantach, biocydach i innych środkach rolniczych znajdują się na etykiecie preparatów. W wypadku opakowań po środkach rolniczych, innych niż niebezpieczne, gromadzenie i przekazywanie odpadów opakowaniowych w sposób selektywny pozwala na wykorzystanie ich jako surowce wtórne.
Zgodnie z ustawą o odpadach „Art. 25.1.: „Magazynowanie odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi, w szczególności w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów, w tym stan skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować te odpady” oraz „Magazynowanie odpadów może odbywać się wyłącznie na terenie, do którego posiadacz odpadów ma tytuł prawny”. Odpady muszą być gromadzone w sposób selektywny z zachowaniem przepisów przeciwpożarowych i bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).
Opakowania po nawozach mineralnych tj. worki typu „big bag”, folia, jeśli nie zawierały substancji niebezpiecznych, należy przekazać firmom posiadającym pozwolenie na zbieranie tego rodzaju odpadów np. pod kodem 15 01 01, 15 01 02 czy 15 01 04 (patrz tabela w lekcji Powstawanie odpadów w gospodarstwie), w zależności od rodzaju materiału z jakiego zostały wykonane.
Opakowania po środkach niebezpiecznych nie będących środkami ochrony roślin należy przekazać firmie posiadającej decyzję na zbieranie i / lub przetwarzanie tego rodzaju odpadów. Zgodnie z zaleceniami dobrej praktyki rolniczej, opakowania po środkach ochrony roślin należy trzykrotnie wypłukać, a popłuczyny wlać do opryskiwacza. Następnie opróżnione i wypłukane opakowania, zgodnie z prawem, zwrócić do punktu sprzedaży. (Ustawa z 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Dz.U. 2013 poz. 888.) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20130000888/U/D20130888Lj.pdf
Zużyte opakowania po środkach ochrony roślin stanowią jeden z najpowszechniej występujących odpadów niebezpiecznych, zarówno w przedsiębiorstwach, jak i w indywidualnych gospodarstwach. Wiąże się to z określonymi problemami i obowiązkami, przy czym sposób postępowania z odpadami tego typu zależy od rodzaju zagrożeń oraz obowiązujących przepisów prawa. Postępowanie z opakowaniami po ŚOR w szczegółowy sposób opisuje Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. 2013 poz. 888).
Zgodnie z Ustawą o opakowaniach i odpadach opakowaniowych przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, który sprzedaje środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin, jest obowiązany przyjmować od użytkowników odpady opakowaniowe po tych środkach. Użytkownik środków niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin jest obowiązany zwrócić odpady opakowaniowe po tych środkach.
Zanim przekażemy opakowania do punktu sprzedaży należy je opróżnić, wypłukać, aby nie stanowiły zagrożenia dla osób, które będą miały z nimi kontakt, sprzedawcy, kierowcy. Warto też uniemożliwić jego ponowne wykorzystanie, np. przez jego przedziurawienie.
Prawidłowe płukanie opakowania po środkach ochrony roślin należy przeprowadzić w następujących sposób:
- opakowanie po opróżnieniu wypełnić wodą do około ¼ jego objętości,
- szczelnie zamknąć opakowania i energicznie potrząsać przez kilka minut,
- przelać zawartość do pojemnika opryskiwacza.
Czynności te powtórzyć trzy razy. Korzystając z płuczki na opryskiwaczu należy poddać opakowanie działaniu wody pod ciśnieniem przez co najmniej 5-10 sekund. Płukanie opakowań zgodnie z powyższym zaleceniem pozwala zaoszczędzić pieniądze, gdyż wykorzystana zostaje cała zawartość opakowania, bez zbędnych i niepotrzebnych strat, przez co unika się kosztów unieszkodliwiania pozostałości.
Opakowanie, opróżnione, wypłukane, jest bezpieczne zarówno w magazynowaniu, oraz w transporcie do punktu sprzedaży. Sprzedawca zobligowany jest do przyjęcia czystego opakowania, a nie przeterminowanych środków, lub też ich mieszanin. Odbierający z gospodarstwa opakowania ma prawo odmówić odbioru opakowań, jeśli nie zostały one opróżnione i wypłukane.
W 2004 roku, po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, organizacją systemu zbioru opakowań zajęło się Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin, które zrzesza firmy produkujące i wprowadzające środki ochrony roślin na polski rynek. Stowarzyszenie zainicjowało powstanie wspólnego i otwartego dla wszystkich systemu odbioru opakowań po środkach ochrony roślin, porządkującego działania kilkudziesięciu producentów, tysięcy sklepów i blisko dwóch milionów rolników. Opróżnione, trzykrotnie przepłukane wodą opakowania należy zwrócić do sprzedawcy, u którego środki zostały zakupione, w ramach Systemu Zbiórki Opakowań PSOR www.systempsor.pl. W żadnym przypadku nie należy ich zakopywać, spalać, ani przekazywać w ramach zbiórki odpadów komunalnych (dotyczy środków szkodliwych dla środowiska). Aby nie można było ich ponownie wykorzystać, koniecznie powinny być dziurawione. Zwracane opakowania muszą być czyste, co powinni starannie kontrolować sprzedawcy podczas ich przyjmowania. Nawet po dokładnym opróżnieniu i trzykrotnym wypłukaniu, opakowania po wskazanych preparatach powinny być traktowane jako odpady niebezpieczne. W ramach Systemu Zbiórki Opakowań PSOR odbierane są również opakowania bezpośrednio od rolników. Jednak w tym przypadku muszą oni spełnić warunek minimalnej objętości opakowań, czyli 10m3.
Zwrot opakowań po środkach ochrony roślin pod kodem 15 01 10* do punktu sprzedaży jest nie tylko dobrą praktyką rolniczą, ale także obowiązkiem ustawowym. Punkt sprzedaży, prowadzący sprzedaż ŚOR, nie ma podstaw do odmowy przyjęcia opakowań, jeśli są one opróżnione i wypłukane.
Opakowania po środkach chemicznych nie mogą być wykorzystywane do innych celów niż zgodnie z zaleceniem na etykiecie. Nie można ich wykorzystywać jako opakowania zastępcze na inne płyny, gdyż może to grozić interakcją pomiędzy pozostałościami, a wlewaną substancją, a w konsekwencji może dojść do narażenia zdrowia lub życia ludzi lub też skażenia środowiska.
W żadnym przypadku pustych opakowań po środkach chemicznych nie należy pozostawiać na polu, palić, zakopywać. Nie należy ich traktować jak odpady komunalne. Nie są one objęte systemem selektywnej zbiórki odpadów organizowanym przez gminy tj. makulatura, szkło, plastik, organizowanym przez gminy. Szczegóły ich zagospodarowania określa Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz.U. 2013 poz. 888.).