Pozwolenie wodnoprawne to rodzaj zezwolenia udzielanego przez administrację wodną w drodze decyzji administracyjnej. Zgodnie z Ustawa z dnia 13 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2022 poz. 258):
Decyzja pozwolenia wodnoprawnego pozwala na:
- Wykonywanie urządzeń wodnych, w tym studni, pomostów i stawów,
- Szczególne korzystanie z wód, w tym pobór wód powierzchniowych i podziemnych oraz odprowadzanie ścieków,
- Inne działania, mogące mieć wpływ na stan wód i gospodarkę wodno-ściekową, w tym: wprowadzanie ścieków przemysłowych do kanalizacji, odprowadzanie wód opadowych, regulację cieków i zbiorników wód oraz rolnicze wykorzystanie ścieków.
Według aktualnie obowiązujących przepisów, pobieranie wód w ilości do 5m3 na dobę nie wymaga pozwolenia wodnoprawnego. Taka ilość odpowiada nawodnieniu 5 mm/dobę (równoważnik pokrycia parowania roślin w upalny wietrzny dzień) na powierzchni zaledwie 10 arów (0,1ha). W razie zużywania ilości przekraczających 5m3 na dobę należy zadbać o wykonanie operatu wodno-prawnego i wystąpić o wydanie decyzji pozwolenia wodno-prawnego na pobór wód. Wykonanie operatu zwykle zleca się wyspecjalizowanym podmiotom. Operat powinien składać się z części graficznej i opisowej. Część opisowa powinna zawierać m.in.:
- oznaczenie podmiotu ubiegającego się o wydanie pozwolenia ze wskazaniem jego danych i adresu,
- cel i zakres zamierzonego korzystania z wód,
- rodzaj urządzeń pomiarowych,
- charakterystykę wód objętych pozwoleniem wodnoprawnym,
- ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego,
- określenie wpływu gospodarki wodnej podmiotu na wody powierzchniowe oraz podziemne,
- informację o formach ochrony przyrody utworzonych lub ustanowionych na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, występujących w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych.
Część graficzna operatu powinna zawierać:
- plan urządzeń wodnych i zasięg oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych, z oznaczeniem nieruchomości wraz z ich powierzchnią, naniesiony na mapę sytuacyjno-wysokościową terenu,
- zasadnicze przekroje podłużne i poprzeczne urządzeń wodnych oraz koryt wody płynącej w zasięgu oddziaływania tych urządzeń,
- schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych.
Operat, na którego podstawie wydaje się pozwolenie wodnoprawne na pobór wód, dodatkowo powinien zawierać:
- określenie wielkości poboru wody maksymalnego godzinowego i średniego dobowego,
- opis techniczny urządzeń służących do poboru wody,
- określenie rodzajów urządzeń służących do rejestracji i pomiaru poboru wody,
- określenie zakresu i częstotliwości wykonywania wymaganych analiz pobieranej wody.
Przy poborze wód gruntowych warto zaplanować – zwłaszcza w warunkach gospodarstwa posiadającego grunty w niewielkim rozłogu – zbiornik wodny umożliwiający pobór i gromadzenie wody w okresach, gdy nawadnianie nie jest konieczne, który dodatkowo może służyć gromadzeniu wód opadowych.