16 czerwca 2023 roku w siedzibie Banku BNP Paribas Polska odbyło się spotkanie eksperckie i panel dyskusyjny Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności poświęcony praktycznym aspektom zrównoważenia w branży rolno-spożywczej.
Jednym z elementów zasad zrównoważenia jest budowanie wartościowych, zrównoważonych łańcuchów dostaw. Zrównoważone systemy żywnościowe zapewniają bezpieczeństwo żywości przy jednoczesnej dbałości o niski wpływ działalności przedsiębiorstw na środowisko i klimat. Ważnym składnikiem tych rozwiązań jest zapewnienie odporności i opłacalności systemu produkcji, dystrybucji i sprzedaży żywności oraz sprawiedliwy oraz społecznie akceptowalny charakter funkcjonowania rynku żywości w Polsce.
Wspólnie z uczestnikami dyskusji rozmawialiśmy o tym, jak tempo wdrażanych regulacji z zakresu zrównoważonego rozwoju, tj. Dyrektywa CSRD dot. raportowania zrównoważonego rozwoju, Green Claims, czy dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Corporate Sustainability Due Diligence Directive, Dyrektywa CSDD), czy unijna inicjatywa na rzecz zrównoważonego systemu żywnościowego, wpływają na tempo zmian wdrażanych przez firmy.
W dyskusji udział wzięli:
- Magdalena Brzezińska, Dyrektor ds. Korporacyjnych, Grupa Żywiec
- Karolina Chodkowska, Dyrektor ds. Systemów Zarządzania Jakością i Dobrostanu Zwierząt, Krzyżanowski Partners / KPS Food
- Paulina Abramowicz-Pindor, Dyrektor Działu Wdrożeń, AdiFeed
- Adrian Chyła, Dyrektor Działu Odżywiania Roślin, PROCAM Polska
- Marcin Sokołowski, Menedżer Zabezpieczenia Jakości i Zrównoważonego Rozwoju Surowca, OSI Food Solutions Poland
- Michał Siwek, Departament Food & Agri International Hub Grupy Banku BNP Paribas
Panel poprowadziła Małgorzata Bojańczyk, Dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności.
W Grupie Żywiec wdrażamy zrównoważone praktyki już od ponad 10 lat. Koncentrujemy się na kilku celach, po pierwsze dekarbonizacji, co jest jednym z największych wyzwań, ze względu na to, że produkcja piwa ma charakter energochłonny, głównie w zakresie energii cieplnej. Drugim ważnym obszarem jest woda, bez której nie ma piwa oraz opakowania i rolnictwo, gdzie oferujemy długotrwałe kontrakty producentom. Nasze działania przynoszą efekty – w ciągu ostatnich 10 lat udało nam się ograniczyć emisyjność o około 70%. Staramy się także zamykać obieg energetyczny poprzez takie rozwiązania jak biogaz, który w browarze w Żywcu stanowi już nawet 15% całości zapotrzebowania.
– mówiła w czasie dyskusji Magdalena Brzezińska.
Produkcja zwierzęca jest w najtrudniejszej sytuacji w zakresie ograniczania swojego śladu środowiskowego i stoi przed szeregiem wyzwań. Do największych należą zagospodarowanie odpadów powstających w trakcie produkcji, a także kwestia samego chowu i dobrostanu zwierząt czy stosowania antybiotyków. Oczywiście największym wyzwaniem jest wysoka emisyjność wynikająca z samego charakteru produkcji. Od kliku lat działamy w kierunku zmniejszania naszego wpływu na środowisko, m.in. poprzez stosowanie pomp ciepła, co przekłada się nie tylko na zmniejszenie emisyjności, ale także na korzyści finansowe, ponieważ opłaty za energię w kurnikach są znacznie niższe niż wcześniej.
– mówiła Karolina Chodkowska.
W naszej działalności koncentrujemy się na dostarczaniu narzędzi globalnych. Dzięki zastosowaniu fitoncydów, czyli substancji czynnych pochodzenia roślinnego. Substancje te mają szereg możliwości, w tym przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwpierwotniakowe i mogą być traktowane jako ekwiwalent dla substancji przeciwdrobnoustrojowych, popularnie zwanych antybiotykami. Jednak fitoncydy posiadają także szereg właściwości, których antybiotyki nie posiadają, co jest ważne w kontekście narastającej antybiotykooporności Ma to decydujące znaczenie dla zmniejszania stosowania antybiotyków w hodowli.
– dodała Paulina Abramowicz-Pindor.
80% inwestycji w sektorze rolno-spożywczym w Polsce jest finansowane przez banki, co oznacza że to właśnie banki będą w dużym stopniu określać co będzie finansowane, a co nie. Dlatego staramy się w taki sposób budować nasze portfele, aby uwzględniać emisyjność i możliwości redukcji tych emisji przy decyzjach o finansowaniu. Wyzwaniem dla nas jest oczywiście zapewnienie finansowania dla projektów, które są w trakcie transformacji w stronę zrównoważenia, tak aby nie ograniczać się jedynie projektów spełniających wszystkie kryteria.
– podkreślał Michał Siwek.
Bardzo cieszy mnie, że w kontekście zrównoważenia rozmawiamy także o opłacalności. Gospodarstwa rolne są przedsiębiorstwami i muszą być opłacalne. Wprowadzanie zasad zrównoważonej produkcji wiąże się dla nich z dużym ryzykiem, ponieważ w produkcji roślinnej to wysokość plonu stanowi o „być albo nie być” całego gospodarstwa. Naszym zadaniem jest pokazanie rolnikom, że możliwe jest ograniczenie nawożenia mineralnego bez wpływu na wysokość uzyskiwanego plonu, np. dzięki wykorzystaniu rozwiązań mikrobiologicznych.
– wskazywał Adrian Chyła.
Zgadzam się z tym, że branża zwierzęca stoi przed największą liczbą wyzwań w kontekście zrównoważenia, a w szczególności dotyczy to produkcji wołowiny – szczególnie dotyczy to śladu węglowego surowca. Polskie rolnictwo jest dosyć rozdrobnione, co utrudnia nam wpływanie na ograniczenie tych emisji na poziomie naszych dostawców. Ponadto, aby nasze działania były skuteczne musimy działać wspólnie z innymi uczestnikami rynku, który także są odbiorcami surowca – zarówno z branży rolnej jak i z innych sektorów wykorzystujących ten sam surowiec.
– mówił Marcin Sokołowski.
Kulminacją spotkania i debaty było spotkanie Zarządu, podczas, którego omawialiśmy projekty strategiczne Stowarzyszenia. W spotkaniu dział wzięli: Jarosław Wańkowicz, Karolina Tarnawska, Adrian Chyła, Adam Kopyść, dr Jerzy Próchnicki, Tomasz Kurpiewski oraz Małgorzata Bojańczyk.