We wrześniu 2023 roku w ramach Programu Partners for International Business (PIB), którego inicjatorem jest rząd Królestwa Niderlandów, odwiedziliśmy referencyjne gospodarstwa w prowincji Gelderland. Celem naszej wizyty było zapoznanie się z narzędziami i rozwiązaniami technologicznymi służącymi do zrównoważonego zarządzania glebą.
Program Partners for International Business to holenderska inicjatywa, która służy ułatwieniu przedsiębiorstwom nawiązywania partnerstw publiczno-prywatnych w prowadzeniu biznesu zagranicą. Elementem programu są m.in. klastry złożone z przedsiębiorstw i ośrodków naukowych umożliwiające bardziej efektywną wymianę wiedzy związanej z rolnictwem.
Intensywne rolnictwo może mieć negatywny wpływ na gleby rolne. Wiele krajów, w tym Polska, stoi obecnie przed wyzwaniami związanymi z pogarszającymi się warunkami glebowymi. Blisko 89% gleb użytkowanych rolniczo w Polsce zalicza się do gleb o niskiej zawartości materii organicznej. Negatywny wpływ na stan gleb w naszym kraju mają także niestabilne warunki klimatyczne. Holandia, w której rolnictwo jest jednym z kluczowych sektorów gospodarki, mierzy się z podobnymi problemami. Polskie rolnictwo, podobnie jak to holenderskie, negatywnie odczuwa skutki zmian klimatycznych. W ostatnich latach w Holandii nasiliły się długotrwałe susze, dotykające znaczną część kraju, podczas gdy inne regiony zmagały się z obfitymi opadami deszczu.
Pogarszająca się jakość gleby – szczególnie w warunkach ekstremalnych zjawisk pogodowych – oznacza niższe plony, co przekłada się na trudności z utrzymaniem opłacalności produkcji rolnej. Największymi zagrożeniami dla zdrowia gleby są: erozja, utrata materii organicznej, brak równowagi w zakresie składników odżywczych, zakwaszenie czy zasolenie. Dlatego tak ważne jest zrównoważone podejście do gospodarki glebowej i wymiana wiedzy z rolnikami z innych krajów, którzy mierzą się z podobnymi wyzwaniami.
– mówi dr Jerzy Próchnicki, Członek Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności.
Podczas spotkań z holenderskimi rolnikami rozmawialiśmy o tym, w jaki sposób zadbać o zapewnienie dostępności zintegrowanych analiz i dostosowanych do lokalnych warunków rekomendacji, np. przy wykorzystaniu technik teledetekcji czy systemów informacji geograficznej. Poruszyliśmy także takie tematy jak stosowanie innowacyjnych technik w celu poprawy ukorzenienia roślin, dzięki którym gleba może skuteczniej wchłaniać i zatrzymywać wodę, co jest niezbędne zwłaszcza podczas okresów ekstremalnej suszy. W utrzymaniu wysokiej jakości gleby pomaga także odpowiednie planowanie upraw i płodozmian oraz stosowanie właściwej kombinacji nasion i upraw, aktywizacja mikrobiologicznego życia gleby i optymalizacja zabiegów agrotechnicznych.
Promowanie zrównoważonego gospodarowania glebami przynosi wymierne korzyści, a Polska i Holandia mogą się od siebie nawzajem wiele nauczyć. Celem projektu PIB Soil Improvement Poland jest wspieranie współpracy pomiędzy holenderskimi i polskimi przedsiębiorstwami, organizacjami i ośrodkami badawczymi. Podobne projekty, których celem była poprawa warunków glebowych były już realizowane w przeszłości pomiędzy Polską a Holandią w 2020 i 2021 roku. W ramach obecnego projektu planowane jest wdrożenie internetowej platformy wiedzy we współpracy z polskimi uczelniami. Dzięki temu możliwe będzie dzielenie się wiedzą, dobrymi praktykami oraz udzielanie bezpośredniego wsparcia samym rolnikom.
Dziękujemy Ambasadzie Królestwa Niderlandów w Polsce oraz Carolien Spaans, Attachée ds. rolnictwa za zaproszenie do udziału w projekcie.