Nordkalk jest obecny w Polsce już od 24 lat. Firma posiada złoża wapienia w okolicach Sławna (Owadów-Brzezinki) i Miedziance oraz przemiałownię w Wolicy. Jest jednym z największych w Europie dostawców wapna na potrzeby rolnictwa, który poza Polską działa także w Skandynawii, krajach nordyckich, krajach bałtyckich, na Ukrainie, w Niemczech, Rosji i Turcji.
Wapno a zrównoważona produkcja żywności
Dzięki zastosowaniu wapna węglanowego aktywują się mikroorganizmy glebowe, poprawia się skuteczność pracy drobnoustrojów w kształtowaniu żyzności i zdrowotności gleby. Intensywniej przebiegają procesy mineralizacji materii organicznej i sprawnie przebiega udostępnianie roślinom pierwiastków odżywczych, powstawanie humusu glebowego, tworzenie struktury gruzełkowatej gleby, ograniczanie rozwoju patogenów i aktywności enzymów. Użycie wapna nawozowego skutecznie chroni rośliny przed toksycznym działaniem manganu, glinu i metali ciężkich. Jego stosowanie usprawnia obieg węgla, azotu i siarki, zapewniając dobre zaopatrzenie roślin w te składniki. Utrzymuje na wysokim poziomie przyswajalność fosforu, potasu, magnezu i większości mikroelementów. Dobrze odżywiona w wapń roślina, ma mocną i zwartą budowę chroniącą przed wnikaniem patogenów chorobotwórczych. Ponadto tylko gleba o optymalnym pH daje szansę na rozwój runi pastwiskowej bogatej w szereg odżywczych ziół i gatunków traw szlachetnych niezbędnych dla prawidłowego rozwoju zwierząt.
Nowe regulacje UE od 2023 roku, wymagają dopasowania się przez polskich rolników do wymogów zmniejszenia strat składników odżywczych o 50% przy jednoczesnym zachowaniu żyzności gleby. Oznaczać to może zmniejszenie nawożenia o 20%, a zużycia pestycydów nawet o 50%. Stosowanie wapna w rolnictwie jest jednym z najskuteczniejszych i efektywnych ekonomicznie sposobów na realizację tych założeń przez polskich rolników.
– mówi Michał Wojciak, Dyrektor Sprzedaży Segmentu Rolnego w Nordkalk
Żyzność gleb w Polsce
W naszych warunkach klimatycznych zakwaszenie gleb jest procesem naturalnym i ciągłym. Gleby Polski powstały w 90% z kwaśnych skał osadowych. Dodatkowo, szczególnie w miesiącach jesienno-zimowych występuje przewaga opadów nad parowaniem i dochodzi do intensywnego wymywania w głąb profilu glebowego kationów wapnia i magnezu odpowiedzialnych za stabilizację odczynu. Są to naturalne przyczyny postępującego procesu zakwaszenia naszych gleb.
Człowiek dodatkowo wspomaga ten proces. Przemysł emituje do atmosfery gazowe związki amoniaku, dwutlenku siarki i tlenków azotu. Gazy te odpowiadają za występowanie kwaśnych deszczów. Również rolnicy, którzy intensyfikują produkcję, mają swój negatywny wkład w ten proces. Dotyczy to zwłaszcza stosowania zakwaszających nawozów mineralnych oraz wynoszenia składników zasadowych z pola wraz z plonami. W efekcie na terenie Polski udział gleb kwaśnych i lekko kwaśnych wymagających interwencji stanowi blisko 50%. Istotne dla podnoszenia jej żyzności jest dbanie o właściwy obieg materii – składników pokarmowych. Martwa gleba nie ma prawidłowej zdolności do magazynowania wody. Maksymalną ilość wody może zachować tylko gleba o odpowiedniej strukturze gruzełkowatej, dużej zawartości próchnicy oraz uregulowanym pH.
Woda z deszczu jest dostępna przez krótki czas od opadu. Później rośliny mogą korzystać jedynie z zapasów glebowych. Regularne wapnowanie sprzyja tworzeniu optymalnych stosunków powietrzno-wodnych w glebie. Wapnowanie oraz zwiększanie zawartości próchnicy w glebie wspomaga rolników w przeciwdziałaniu skutkom suszy i pozwala utrzymać wysoki potencjał plonotwórczy gleby.
– podkreśla Michał Wojciak.
Dlatego patrząc na zmieniający się klimat i sytuację hydrologiczną kraju pierwszym zabiegiem agrotechnicznym, przed wszystkimi innymi, powinno być dostarczenie glebie skutecznie działającego wapnia z nawozów wapniowych. Stosując relatywnie łatwą i tanią metodę regeneracji gleb, jaką jest wapnowanie, można istotnie przyczynić się do prawidłowej gospodarki wodnej w regionie przy jednoczesnym podniesieniu żyzności gleby.
Zdrowie ludzi i ochrona środowiska
Efekty stosowania wapnowania są nie do przecenienia dla człowieka. Wapno blokuje działanie szkodliwych metali ciężkich, negatywnie oddziałujących na zdrowie i powodujących szereg chorób w efekcie ich akumulacji w organizmie. Dlatego rolnictwo zrównoważone wraz z dbałością o utrzymanie żyzności gleby stawia na dostarczanie zdrowej, wysokiej jakości żywności oraz ochronę środowiska.
Nordkalk dostarcza swoje produkty dla cukrownictwa, produkcji pasz oraz dla gospodarstw rolnych. W przemyśle cukrowym powstałe z wypalenia kamienia wapiennego mleczko służy do oczyszczania półproduktu z zanieczyszczeń, dzięki czemu otrzymujemy piękne i lśniące kryształy cukru spożywczego.
Wapień stosowany w przemyśle paszowym, a także bezpośrednio wykorzystywany przez rolników nazywany jest powszechnie kredą pastewną i stanowi doskonałe źródło łatwo przyswajalnego mineralnego wapnia. Wapń jest podstawowym budulcem kości i jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu zwierząt gospodarskich.
Najczęściej jednak rolnicy stykają się wapnem w formie nawozów wapniowych. Są to przede wszystkim wapna sypkie kruszone, wapna sypkie mielone, a także – bardzo często wybierane przez rolników – wapna granulowane. Stosowanie nawozów wapniowych w gospodarstwie rolnym jest kluczowym elementem agrotechniki mającym swoje bezpośrednie przełożenie na produkcję wysokiej jakości zdrowych płodów rolnych, kwestie środowiskowe oraz ekonomikę gospodarstwa.
Opłacalność produkcji rolnej
Prośrodowiskowe i prozdrowotne funkcje wapnia to nie wszystko. Produkcja rolna, aby była efektywna, powinna być także opłacalna dla samych rolników.
Z naszych doświadczeń wynika, że przy bardzo małych nakładach na poziomie 140 zł rocznie/ha, za sprawą poprawy parametrów gleby, rolnicy mogą osiągać plony wyższe od kilkunastu do kilkudziesięciu procent niż wcześniej. Oznacza to, że inwestowanie w wapnowanie ma aktualnie jeden z najwyższych zwrotów z inwestycji w przypadku gospodarstwa rolnego.
– mówi Michał Wojciak.
Analizując wyłącznie aspekty ekonomiczne, brak wapnowania przy pH 4,5 oznacza realny spadek wykorzystania nawozów NPK, który sięga nawet 65 do 80%. W tych warunkach, na jednym hektarze uprawy pszenicy, w wyniku zaniechania odkwaszania gospodarstwo traci ze względu na spadek wykorzystania potencjału nawozowego około 860 zł, a dodatkowo w wyniku spadku plonowania co najmniej kolejne 800 zł i więcej.
Wapno jest wszędzie
Produkty Nordkalk są w 100% naturalne, a w procesie wydobycia, przemiału i pakowania stosowane są zasady gospodarki o obiegu zamkniętym, co maksymalnie zmniejsza ilość odpadów produkcyjnych. Spółka posiada certyfikaty ISO 14 001, ISO 45001, ISO 9001 oraz GMP+. Szczególny nacisk w tych normach kładziony jest na zrównoważony rozwój. Rozumiany jest on wielowątkowo; począwszy od samego wydobycia surowca, przez produkcję, aż po stosowanie samych produktów. W przypadku produkcji nawozów nie powstają żadne ścieki przemysłowe, dzięki czemu zachowany zostaje stan jakościowy wód powierzchniowych. Sama produkcja nawozów jest bezodpadowa, realizowana zgodnie z zasadami „zero waste” (zero odpadów).
Tekst powstał przy współpracy firmy Nordkalk, która jest członkiem naszego Stowarzyszenia.