Wpływ raportowania ESG w ramach dyrektywy CSRD na rolnictwo
W ramach Europejskiego Forum Rolniczego 2025 odbył się panel ekspercki poświęcony wpływowi unijnej dyrektywy CSRD na sektor rolny. Tematem przewodnim dyskusji była adaptacja rolnictwa do nowych obowiązków związanych z raportowaniem ESG – wyników środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego. Eksperci przeanalizowali wyzwania, szanse i praktyczne konsekwencje nowych regulacji dla gospodarstw – zarówno dużych, jak i mniejszych.
Panel moderowała Małgorzata Bojańczyk, dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności. W gronie prelegentów znaleźli się:
Jarosław Wańkowicz, Przewodniczący Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Zrównoważonego Rolnictwa i Żywności,
Adam Baucza, Prezes Fundacji Rozwoju Rolnictwa Terra Nostra,
Jacek Podlewski, Prezes Zarządu CGFP,
Eryk Frontczak, Head of Carbon Farming w firmie Heavy Finance.
W dyskusji podkreślano, że mimo planowanych uproszczeń legislacyjnych i podniesienia progów zwalniających mniejsze firmy z obowiązku raportowania, realna presja rynkowa sprawi, że także rolnicy będą pośrednio uczestniczyć w tym procesie – poprzez konieczność dostarczania danych odbiorcom swoich produktów.
Jak zaznaczyła Małgorzata Bojańczyk:
Te uproszczenia legislacyjne, które mają zmniejszyć obciążenia administracyjne, nie znoszą samego celu raportowania – przeciwnie, wciąż mówimy o konieczności przeciwdziałania zmianom klimatu. I to właśnie dlatego sektor rolny staje się jednym z kluczowych obszarów. W kontekście obniżenia emisyjności rolnictwa raportowanie ESG ma ogromne znaczenie – bo pozwala pokazać, jak gospodarstwa realnie wpływają na środowisko i jakie działania podejmują, by ten wpływ ograniczyć.
Źródło: Europejskie Forum Rolnicze.
Eksperci zgodnie wskazywali, że kluczowe będzie zapewnienie rolnikom dostępu do wiedzy, narzędzi i wsparcia – tak, by wdrażanie zrównoważonych praktyk nie było barierą, lecz realną szansą na rozwój. W trakcie debaty podkreślano, że największym wyzwaniem nie jest samo raportowanie, ale praktyczne wdrożenie działań środowiskowych na poziomie gospodarstw. Zwracano uwagę na konieczność uproszczenia systemów zbierania danych i stworzenia standardów, które będą zrozumiałe również dla mniejszych producentów. Przedstawiciele biznesu i organizacji branżowych zaznaczali, że wiele rozwiązań – takich jak cyfrowe narzędzia do monitorowania śladu węglowego czy doradztwo agronomiczne – już istnieje, ale ich wdrożenie wymaga silnego wsparcia edukacyjnego oraz integracji z systemami firm skupujących surowce. Mówiono również o potrzebie rozwoju programów szkoleniowych i tworzeniu przejrzystych przewodników branżowych, które pozwolą gospodarstwom rolnym lepiej zrozumieć cele regulacji i przekuć je w korzyści biznesowe. Bez odpowiedniej komunikacji i systemowych zachęt – zarówno finansowych, jak i rynkowych – transformacja może okazać się niedostępna dla wielu rolników.
Jarosław Wańkowicz zwrócił uwagę na praktyczny wymiar tych zmian:
Nie mówi się o tym wprost, ale tak naprawdę większość rolników będzie objęta tym procesem pośrednio. Firma nie jest w stanie przygotować rzetelnego raportu ESG, jeśli nie wie, skąd pochodzi surowiec, jak został wyprodukowany i jaki ma ślad węglowy. I tu pojawia się ogromne wyzwanie: jak to zorganizować, jak uprościć zbieranie danych na poziomie gospodarstwa. Bo dziś większość osób nie wie, jak to w praktyce wygląda. To jest skomplikowane. A przecież nie chodzi tylko o raport – chodzi o cały proces: dane muszą być zbierane automatycznie, prosto, systemowo.
Dyskutowano również o możliwościach finansowania transformacji, konieczności standaryzacji danych oraz ryzyku wykluczenia mniejszych gospodarstw z rynku, jeśli nie będą w stanie sprostać wymaganiom stawianym przez odbiorców. Panel zakończył się wspólnym wnioskiem: ESG nie jest wyłącznie obowiązkiem administracyjnym – może stać się realnym narzędziem budowania konkurencyjności i odporności polskiego rolnictwa.
Europejskie Forum Rolnicze to jedno z najważniejszych wydarzeń branżowych w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, poświęcone przyszłości rolnictwa i obszarów wiejskich. Forum gromadzi co roku przedstawicieli sektora rolno-spożywczego, polityków, ekspertów, naukowców i rolników, tworząc przestrzeń do dialogu, wymiany doświadczeń i wspólnego wypracowywania kierunków rozwoju. W agendzie Forum znajdują się zarówno debaty eksperckie i panele dyskusyjne, jak i spotkania z decydentami oraz prezentacje innowacyjnych rozwiązań wspierających zrównoważoną produkcję żywności.