Zrównoważona żywność w Polsce – Raport

Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP” wspólnie z ekspertami Accenture zbadało perspektywy rozwoju zrównoważonej żywności w Polsce oraz rolę poszczególnych uczestników łańcucha dostaw – od rolnika do konsumenta.

Jak pokazują badania przeprowadzone na potrzeby raportu:

  • trzy czwarte Polaków jest zainteresowanych kupowaniem produktów rolnictwa zrównoważonego,
  • 73% ankietowanych gotowych je za nie zapłacić nawet o 20% więcej.

Rynek takich produktów w średnim terminie ma potencjał osiągnąć wartość 64,6 mld zł1. Biorąc pod uwagę to, że na wszystkie zakupy spożywcze w 2020 r. Polacy wydali 142,3 mld zł, żywność wytworzona w sposób zrównoważony może się stać istotną częścią koszyka zakupowego. Celem analizy było wskazanie warunków, w których zwiększy się udział produkcji rolniczej prowadzonej w sposób przyjazny dla środowiska.

1,6 MB, PDF

Streszczenie raportu:

Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów odnośnie do roli żywności w ich życiu i przy jednoczesnej chęci ochrony klimatu i środowiska, a także utrzymania akceptowalnych cen żywności, narodziła się nowa szansa biznesowa.
To produkty rolnictwa zrównoważonego – surowce i bazujące na nich przetwory spożywcze, na które Polacy są w stanie wydawać rocznie już w średnim terminie nawet 64,61 mld zł. To szansa na zbudowanie na masową skalę rynku, który jest dziś niszą.

Konsumenci zdają sobie sprawę, że takie produkty będą kosztować więcej niż te wytworzone w sposób konwencjonalny, i są gotowi więcej za nie zapłacić, chociaż mniej niż za żywność ekologiczną. Dla firm i rolników to szansa na lepsze marże przy sprzedaży i produkcji żywności, ale też wpisanie się w globalny trend ochrony klimatu i świadomego gospodarowania zasobami.

Rozwój tego rynku będzie dodatkowo wspomagany przez unijną politykę i przydzielone na jej cel dotacje na rozwój zrównoważonych praktyk rolniczych w gospodarstwach, „zielone” podejście instytucji finansowych czy dalszy rozwój cyfryzacji.

Te zmiany oznaczają transformację całego ekosystemu, choć co niezwykle ważne, część firm już mocno podąża w tym kierunku. Najważniejszym wyzwaniem będzie zapewnienie odpowiedniego wolumenu produktów rolnictwa zrównoważonego, tak by mogły one być oferowane w atrakcyjnej cenie. Tutaj niezbędne są impulsy ze strony firm wobec rolników, które – oprócz regulacji unijnych i polskich – najbardziej kształtują przyszłość rolnictwa. Producenci żywności i sieci handlowe powinny zwiększyć swoje wymagania wobec rolników (poprzez audyty/certyfikaty), ale jednocześnie nie mogą zapominać o opłacalności produkcji rolniczej. Deklarując gotowość płacenia wyższej ceny za zrównoważone surowce rolnicze, oferując korzystne warunki płatności, wspierając optymalizację kosztów produkcji czy pomagając rolnikom w uzyskiwaniu dofinansowań unijnych, będą w stanie skutecznie zachęcić rolników do rozwoju rolnictwa zrównoważonego w ich gospodarstwach. Ważne jest także doradztwo firm dla rolników w zakresie upowszechnienia zrównoważonych praktyk rolniczych.

Kluczowe pozostaje lepsze oznakowanie i promocja zrównoważonej żywności, aby konsument w łatwy sposób mógł je zidentyfikować na półkach sklepowych. Zrównoważona żywność, ze względu na lepsze dopasowanie do preferencji polskich konsumentów – wysoka jakość, produkcja prośrodowiskowa, a także przystępna cena – może uzyskać zdecydowanie większy rynek niż do tej pory udało się to produktom rolnictwa ekologicznego.

Spis treści:

  1. Streszczenie
  2. Wstęp – między rynkiem masowym a ekologicznym
  3. Czym jest zrównoważona żywność?
  4. Co chce kupić konsument?
    • Konsument I zrównoważona żywność
    • Jak przekonać jeszcze więcej Polaków do zrównoważonej żywności?
  5. Oczami branży spożywczej
    • Bariery – jak je pokonać?
    • Dobre praktyki – to już się dzieje
  6. Dodatkowe impulsy do rozwoju
  7. O autorach
  8. Nota metodologiczna

1. Szacunki Accenture Research na podstawie badania ARC z lutego 2021 r.